Szkoła Podstawowa nr 2
Kontrast: Wyświetl wersję podstawową stronyWyświetl wersję kontrastową strony
Czcionka: Ustaw normalny rozmiar czcionkiUstaw średni rozmiar czcionkiUstaw duży rozmiar czcionki
Odstępy: odstepy-literyodstepy-wiersze

7 milionów lat ewolucji człowieka

Wtorek 13 marca 2012 00:00Czas czytania: 3 min.

13 marca 2012 r. w naszej szkole uczestniczyliśmy w wykładzie popularnonaukowym wygłoszonym przez dr. Andrzeja Boczarowskiego z Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego. Dla niektórych uczniów było to kolejne spotkanie z człowiekiem o wielkiej charyzmie i wybitnym naukowcem. Wykład wzbogacony był animacjami wykonanymi nowoczesnymi technologiami informatycznymi. Dowiedzieliśmy się, że kolebką ludzkości jest Afryka, gdzie kiedyś żyli wspólni przodkowie człowieka i małp człekokształtnych. Bodźcem dla rozdzielenia się linii ewolucyjnych było zróżnicowanie klimatu Afryki. W wyniku adaptacji do nowych warunków środowiska, ewoluowały populacje przodków człowieka. Pierwszymi formami w linii ewolucyjnej człowieka były AUSTRALOPITEKI, które pojawiły się około 5 mln lat temu. Posiadały niewielką jeszcze pojemność czaszki oraz masywną wysuniętą do przodu twarzoczaszkę i niski wzrost, lecz już poruszały się na dwóch nogach. Dieta australopiteka była różnorodna. Składały się na nią bulwy, owoce, drobne bezkręgowce oraz mięso większych zwierząt, uzyskane w wyniku prostych form polowania lub wykorzystania padliny. Przed około 3 mln lat, z grupy australopiteków wyodrębnił się pierwszy gatunek człowieka - HOMO HABILIS. Posiadał on delikatniejszą, lepiej wysklepioną czaszkę o większej pojemności. Jego sylwetka była bardziej wyprostowana; tym samym był lepiej przystosowany do poruszania się na dwóch kończynach. Na podstawie budowy anatomicznej dłoni można stwierdzić, że człowiek ten posiadał już zdolność wykonywania precyzyjnych czynności. Dzięki badaniom archeologicznym, dowiedzieliśmy się, że ponad 2 mln lat temu, człowiek ten wytwarzał pierwsze narzędzia kamienne. Stąd też nadano mu nazwę gatunkową Homo habilis, czyli "człowiek zręczny". Kolejny gatunek człowieka - HOMO ERECTUS, pojawił się w Afryce około 1,8-2 mln lat temu. Charakteryzowały go silnie rozwinięte wały nadoczodołowe, pochylone czoło oraz masywne i wysunięte do przodu szczęki. Jednocześnie jego wzrost i proporcje ciała zbliżone były do człowieka współczesnego. W wyniku ewolucji tego gatunku, znacznie powiększyły się rozmiary mózgu. Homo erectus udoskonalił technikę produkcji narzędzi, dobrze opanował sztukę polowania i nauczył się rozniecać ogień. Jako pierwszy wywędrował z Afryki. Ponad 1,5 mln lat temu dotarł do zachodniej i południowo-wschodniej Azji, a około miliona lat temu do Europy. Również na terenie dzisiejszej Polski odkryto narzędzia datowane na 0,4-0,5 mln lat - produkowane przez Homo erectus. W okresie 600-300 tys. lat temu wśród europejskich populacji Homo erectus pojawiły się rozwinięte formy, uważane za przodków CZŁOWIEKA NEANDERTALSKIEGO. Pierwsze znaleziska kostne neandertalczyków liczące 250-150 tys. lat, znaleziono na terenie dzisiejszej Francji i Niemiec. Klasyczni neandertalczycy zamieszkiwali głównie tereny o suchym i zimnym klimacie. Przystosowaniem ich do takich warunków były charakterystyczne proporcje ciała ograniczające utratę ciepła: krótkie w stosunku do tułowia kończyny - podobnie jak u współczesnych Eskimosów. Neandertalczyk był znakomitym myśliwym. Podstawą jego diety było mięso i tłuszcz wielkich ssaków epoki lodowcowej. Pod względem pojemności mózgu nie ustępował on współczesnemu człowiekowi. Około 200 tys. lat temu, z afrykańskich Homo erectus rozwinęli się pierwsi przedstawiciele naszego gatunku - HOMO SAPIENS. Około 45 tys. lat temu człowiek współczesny dotarł do Europy, gdzie zastał grupy neandertalczyków które wymarły dopiero ok. 10 tys. lat później. W porównaniu do swoich przodków, Homo sapiens różnił się anatomicznie wykształceniem guzowatości bródkowej, cofniętą twarzoczaszką, zanikiem wałów nadoczodołowych, wysoko wysklepioną mózgoczaszką oraz delikatną budową szkieletu i wyższym wzrostem. Jego głównym atutem był wysoko rozwinięty, sprawny mózg i zdolność do artykułowanej mowy. Te i wiele innych ciekawych informacji o ewolucji człowieka usłyszeliśmy w bardzo interesującym wykładzie. Pamiętajmy, że zagadnienia ewolucji człowieka są przedmiotem ożywionych dyskusji. Istnieje wiele przeciwstawnych teorii, pojawiają się nowe koncepcje, zmieniają się datowania znalezisk i ciągle dokonuje się nowych odkryć.

 

Bożena Włodarczyk

Ilość wyświetleń: 259

To może cię również zainteresować:

Kontakt

Szkoła Podstawowa nr 2

ul. Droniowicka 45

42-700 Lubliniec